ქვეშეთი-კობის გზა - პროექტის შესახებ

ქვეშეთი-კობის გზის პროექტის მთლიანი ღირებულება 1.240 მილიარდი ლარია.

სამშენებლო სამუშაოებს აზიის განვითარების ბანკი და ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი აფინანსებს. პროექტი სრულად აკმაყოფილებს შესაბამის საერთაშორისო სტანდარტებს.

 

ქვეშეთი-კობის გზის პროექტის ფარგლებში დაგეგმილია:

  • 23 კმ სიგრძის, 2 ზოლიანი ასფალტ-ბეტონის გზის მშენებლობა
  • 5 ხიდის მშენებლობა
  • 5 გვირაბის მშენებლობა
  • 1 ხიდის რეაბილიტაცია

გვირაბების ჯამური სიგრძე 11.5 კმ-ია. მათგან ყველაზე გრძელი გვირაბის სიგრძე 9 კმ-ს შეადგენს, დიამეტრი კი – 15 მეტრს. ამ მონაცემებით, ეს გვირაბი მსოფლიოს უნიკალურ გვირაბებს შორის მოხვდება. აღნიშნული გვირაბი სოფელ წკერესთან დაიწყება და სოფელ კობთან დასრულდება. დანარჩენი გვირაბები შედარებით მცირე ზომის იქნება (1541 მ, 194 მ, 388 მ და 299 მ).

 

ხიდების ჯამური სიგრძე 1.6 კმ-ია. მათგან ერთი 426 მ სიგრძისა და 166 მ სიმაღლის თაღოვანი ხიდი იქნება, რომელიც ურთულესი საინჟინრო კონსტრუქციაა. მისი თაღის სიგრძე 285 მეტრია და, ამ ეტაპზე, საქართველოში ანალოგი არ გააჩნია. პროექტით, ასევე, გათვალისწინებულია 435 მ სიგრძის და შედარებით მცირე (322 მ, 218 მ, 148 მ და 42 მ) ხიდების მშენებლობაც.

 

მთავარი გზის ინფრასტრუქტურის კომპონენტების გარდა, პროექტის ფარგლებში შეიქმნება ვიზიტორთა ცენტრი. ეს ობიექტი საპროექტო ზონაში აგრობიზნესის, კონსერვაციის, ეკოტურიზმის განვითარების და თემის მდგრადი განვითარების პოტენციური ცენტრის როლს შეასრულებს.  ვიზიტორების ცენტრი წარმოადგენს პროექტის კომპონენტს, რომლის მეშვეობით, ხადის ხეობის მოსახლეობა მიიღებს პირდაპირ სარგებელს პროექტიდან.

ქვეშეთი-კობის გზის პროექტი სარგებელს მოუტანს როგორც სახელმწიფოს, ისე – ადგილობრივ მოსახლეობას.

 

  • ტრანზიტული ტვირთების მიმოსვლა შესაძლებელი იქნება წელიწადის ნებისმიერ დროს, რაც ზრდის საქართველოს სატრანზიტო პოტენციალს;
  • შემცირდება ავტოსაგზაო შემთხვევების რისკი;
  • შემცირდება გადაადგილების ხარჯები და დრო;
  • ქვეშეთიდან-კობამდე გადაადგილების დრო შემცირდება 15 წუთამდე, ნაცვლად 1 საათისა;
  • ახალი გზა 12 თვის განმავლობაში, ყველა სეზონზე განვლადი იქნება;
  • სატრანზიტო ტრაფიკის განცალკევება ახალ გზაზე განსაკუთრებით მძიმე სატრანსპორტო საშუალებების გადამისამართებით, რომლებიც ამჟამად გუდაურსა და სხვა დასახლებულ პუნქტებში გადის, მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს უსაფრთხოებას და შეამცირებს დარღვევებს.

ქვეშეთი-კობის გზა ადგილობრივ მოსახლეობას მოუტანს ეკონომიკურ სარგებელს ვაჭრობის გაზრდისა და სხვადასხვა მიმართულების ტურიზმის განვითარების თვალსაზრისით.

 

  • გზის მშენებლობის პროცესში დასაქმდება 600-მდე ადამიანი, რომელთა დიდი ნაწილიც ადგილობრივი მცხოვრები იქნება;
  • პროექტის მიმდინარეობისას, დასაქმებულ ადამიანებს დასჭირდებათ საკვებითა და საცხოვრებლით უზრუნველყოფა, რაც შექმნის ახალ სამუშაო ადგილებს და არაპირდაპირ დაასაქმებს ბევრ ადგილობრივს;
  • შეიქმნება ახალი ტურისტული მიმართულებები, რომლებიც საინტერესო და მიმზიდველი იქნება როგორც ტურისტებისათვის, ასევე – ინვესტორებისათვის.
  • აშენდება გუდაურამდე მისასვლელი 5 კმ-იანი გზა და ტურისტული ცენტრი. ეს მეტად კომფორტულსა და უსაფრთხოს გახდის გადაადგილებას და მოიზიდავს ტურისტებს.
  • პროექტის ფარგლებში დაგეგმილია სოციალური აქტივობებისა და ტრეინინგების ჩატარებაც, რათა ადგილობრივმა მოსახლეობამ უკეთ შეძლოს გაუმჯობესებული ინფრასტრუქტურით მიღებული გაზრდილი ტურისტული სარგებლის გამოყენება.
  • პროექტის ფარგლებში შეიქმნება ვიზიტორთა ცენტრი. ეს ობიექტი საპროექტო ზონაში აგრობიზნესის, კონსერვაციის, ეკოტურიზმის განვითარების და თემის მდგრადი განვითარების პოტენციური ცენტრის როლს შეასრულებს. ვიზიტორების ცენტრი წარმოადგენს პროექტის კომპონენტს, რომლის მეშვეობით, ხადის ხეობის მოსახლეობა მიიღებს პირდაპირ სარგებელს პროექტიდან და მისი მიზანი იქნება რეგიონში კონსერვაციისა და მდგრადი ეკოტურიზმის განვითარების ხელშეწყობა.
  • ქვეშეთი-კობის გზის პროექტი ხელს შეუწყობს ისეთი ტურისტული მიმართულებების განვითარებას, როგორიცაა ყაზბეგის ეროვნული პარკი, შთამბეჭდავი ხეობები და ულამაზესი სოფლები.

 

გარდა ეკონომიკური სარგებლისა, პროექტის განხორციელების შედეგად, ხელმისაწვდომი იქნება სოციალური სერვისებიც. ახალი გზის არეალში მოხვდება 10 სოფელი: ქვეშეთი, არახვეთი, ზაქათკარი, ბენიანი, ბეგონი, სვიანა, როსტიანი, მუღურე,  წკერე და კობი. ამ სოფლების მცხოვრებლები წელიწადში თითქმის 100 დღის განმავლობაში მოწყვეტილი არიან გარე სამყაროს.

  • პროექტის განხორციელების შედეგად, მათ გაუუმჯობესდებათ საარსებო პირობები.
  • ახალი გზა გამოაცოცხლებს რეგიონს, ხელმისაწვდომი იქნება სასურსათო მაღაზიები, აფთიაქები და სამედიცინო დახმარება.
  • მოსახლეობას ექნება საშუალება და პირობები, დაბრუნდეს ხეობაში და განავითაროს მცირე ბიზნესიც.
  • ახალი გზა და გვირაბი გაზრდის აღნიშნული ტერიტორიის ხელმისაწვდომობას ყველა სეზონზე. უზრუნველყოფილი იქნება უსაფრთხოება ვიზიტორებისთვის, უცხოელი თუ ადგილობრივი ტურისტებისთვის.

იმისათვის, რომ გზის მშენებლობისას, თავიდან იქნეს აცილებული რაიმე სახის გავლენა ადგილობრივ მოსახლეობაზე, გარემოზე და ხეობაში არსებულ კულტურული მემკვიდრეობის ობიექტებზე, სპეციალურად ამ პროექტისთვის, ჩინეთში დამზადდა გვირაბგამყვანი საბურღი მანქანა TBM. ეს მანქანა გამოიყენება ყველაზე დიდი, 9 კმ სიგრძისა და 15 მ დიამეტრის გვირაბისათვის. TBM არის ყველაზე თანამედროვე, დახვეწილი და მინიმალური ხმაურის მქონე მეთოდი და, შესაბამისად, ყველაზე ნაკლებ ზემოქმედებას ახდენს გარემოზე, რადგან ვიბრაცია დაყვანილია მინიმუმამდე.

კონტრაქტორი სამშენებლო კომპანია ვალდებულია, შექმნას ადგილ-სპეციფიკური გარემოს მართვის გეგმა. კონტრაქტორი მუდმივად განახორციელებს მონიტორინგს და, თუკი ვიბრაციის, ან ხმაურის დონე გადააჭარბებს სტანდარტით დადგენილ ნორმებს, გატარდება შემარბილებელი ღონისძიებები, მაგალითად, ხმაურისა და ვიბრაციის ზემოქმედების შემცირება სხვადასხვა აღჭურვილობის, ან სამუშაო მეთოდების გამოყენებით.

მცირე გვირაბების გაყვანისას, გამოიყენებენ გვირაბის ღია წესით გაყვანის და ბურღვა-აფეთქებით მეთოდებს, რომლის დეტალური მეთოდოლოგიაც განსაზღვრული იქნება ადგილზე და შეირჩევა ისე, რომ მოხდეს ბუნებრივ და სოციალურ გარემოზე ზემოქმედების მინიმიზაცია.